"การพยายามที่จะไม่คิดหรือเพิกเฉยต่อความคิดและอารมณ์
จะยิ่งเป็นการเพิ่มพลังให้มันมากขึ้นด้วย"ในภาพยนตร์เรื่อง Wanted นำแสดงโดย เจมส์ แม็กอะวอย (James McAvoy) เป็นเรื่องเกี่ยวกับพระเอกที่มีพ่อเป็นนักฆ่า ซึ่งถูกฆ่าตาย ทางองค์กรจึงได้ส่งนางเอก แองเจลิน่า โจลี่ (Angelina Jolie) มาเพื่อฝึกฝนให้เขาเป็นนักฆ่าเพื่อไปฆ่าคนที่ฆ่าพ่อตนเอง ผู้อ่านคงจะนึกออกเป็นภาพยนต์ที่ยิงปืนเป็นวิถีโค้ง ประเด็นคือช่วงเริ่มต้นของภาพยนตร์ จะเห็นว่าพระเอก (James Mcavoy) โดนหัวหน้างานกดขี่ข่มเหง และแฟนของเขายังไปมีอะไรกับเพื่อนของเขาเอง ในตอนแรกเขาเลือกที่จะไม่ตอบโต้อะไรทั้งสิ้น และทำเหมือนกับว่าไม่มีอะไรเกิดขึ้น
จนกระทั่งถึงวันที่เขาตัดสินใจเลือกเส้นทางเพื่อฝึกฝนเป็นนักฆ่า เขาระเบิดอารมณ์ใส่หัวหน้าที่คอยกดหัวมาตลอดอย่างรุนแรง และเดินเอาคีย์บอร์ดของตัวเองไปฟาดหน้าเพื่อนที่หักหลังจนเลือดกบปาก ฟันหลุดล่วงกระจุย ประเด็นที่ผมยกเรื่องนี้ขึ้นมาเพราะมันเป็นรูปแบบหนึ่งของกลไกการป้องกันตนเอง (Defense Mechanisms) ที่เรียกว่าการเก็บกด (Repression)
ก่อนอื่นผมต้องขออธิบายโครงสร้างบุคลิกภาพแบบง่าย ๆ เสียก่อน ซึ่งประกอบไปด้วย
Id หมายถึง สัญชาตญาณดิบของมนุษย์
Superego หมายถึง กรอบบรรทัดฐานทางสังคม
Ego หมายถึง ตัวเราเองที่จะต้องตัดสินใจว่าจะแสดงพฤติกรรมไปตาม Id หรือ Superego ดี
ปัญหาคือโครงสร้างบุคลิกภาพมักเต็มไปด้วยความขัดแย้ง ซึ่งเรา (Ego) จะต้องตัดสินใจว่าจะเลือกเชื่อใครจะหร่าง Id และ Superego บางทีเราอาจจะตัดสินใจไปตามบรรทัดฐานทางสังคมซึ่งเราอาจจะไม่ชอบ เช่นจะต้องยกมือไหว้คนที่เราเกลียด (Superego) หรือหยิบอาหารของผู้อื่นมารับประทานโดยไม่ได้รับอนุญาต (Id) หรือจากกรณีที่ผมยกตัวอย่างไว้ตอนเริ่มต้นก็คือ ตัวเอกเลือกระเบิดอารมณ์ดิบและใช้ความรุนแรงกับทั้งเพื่อนที่หักหลังตัวเอง และกับหัวหน้าน่ารำคาญ (id) แต่เขาต้องข่มอารมณ์ของเขาเอาไว้ เพราะว่าถ้าทำไปแบบนั้นเขาจะโดนไล่ออก หรืออาจจะมากกว่านั้น (Superego)
ตัวเอกหรือเจมส์ แม็กอะวอย จึงเลือกที่จะเก็บอารมณ์ของตัวเองเอาไว้แล้วลืม ๆ มันไป พยายามไม่คิดถึงมัน (Ego) เป็นการเก็บกดเฉพาะเรื่องซึ่งเป็นรูปแบบหนึ่งของการเก็บกด (Repression) ซึ่งกระบวนการนี้เป็นการป้องกันตัวเอง เวลาที่ Ego ต้องเลือกตัดสินใจในสิ่งที่ทำให้เกิดความไม่สบายใจ หรือความขับข้องใจ การเก็บกดมี 2 ชนิดด้วยกัน ประกอบไปด้วยการเก็บกดทั้งหมด และการเก็บกดเฉพาะเรื่อง
กลไกการเก็บกดเพื่อป้องกันตนเอง
การเก็บกดทั้งหมด เป็นกระบวนการป้องกันการสำนึกหรือรู้ตัวเกี่ยวกับความต้องการดิบ ๆ ของมนุษย์ เป็นการเก็บกดสัญชาตญาณตั้งแต่เราเกิดมา เช่น เราไม่ควรที่จะมีเพศสัมพันธ์กับพ่อหรือแม่หรือพี่น้อง หรือการแต่งงานในเครือญาติ ซึ่งเราจะไม่มีทางตระหนักถึงสัญชาตญาณเหล่านี้ได้ ซิกมันด์ ฟรอยด์ (Sigmund Freud) เชื่อว่าแรงปรารถนาที่จะแต่งงานในเครือญาติได้ถูกฝังอยู่ในตัวมนุษย์จนต้องเก็บกดเอาไว้ สุดท้ายเมื่อเวลาผ่านมาอย่างยาวนานหลายรุ่น เรื่องนี้ก็กลายเป็นบรรทัดฐานทางสังคมที่ไม่มีควรทำ
การเก็บกดเฉพาะเรื่อง จะเกิดขึ้นเมื่อ Ego (ตัวเรา) ต้องตัดสินใจตาม Id (สัญชาตญาณดิบ) เช่น เราอาจจะไปฆ่าคนตาย ซึ่งเป็นสิ่งที่ผิดอย่างมาก ยิ่งเป็นบ้านเมืองที่มีกฎหมายรุนแรง Superego (บรรทัดฐานทางสังคม) จะส่งสัญญาณอย่างรุนแรงมาที่ Ego เพื่อดำเนินการเก็บกดเฉพาะเรื่อง โดยการเอาเหตุการณ์ที่เลวร้ายนั้นโยนลงไปเก็บในจิตใต้สำนึก (Unconscious) ยิ่งเป็นเหตุการณ์รุนแรงมากแค่ไหน ความทรงจำนั้นก็จะถูกลืมไปอย่างนาวนานที่จิตใต้สำนึก ซึ่งเป็นระดับจิตที่เราไม่รู้ตัว กล่าวคือ กลไกการเก็บกดจะบังคับความทรวงจำ ความคิด หรือการรับรู้ออกไปจากจิตสำนึก (Conscious) ซึ่งเป็นจิตที่เรารู้ตัว และสร้างกำแพงขึ้นมาเพื่อตอบโต้ Id เป็นการป้องกัน Ego ไม่ให้ต้องวิตกกังวล หรือเจ็บปวด
ในระหว่างที่เราลืมความทรงจำนั้นไป เพราะถูกนำไปเก็บไว้ที่จิตใต้สำนึก บางครั้งการเก็บกดจะก่อกวนสภาพการทำงานตามปกติของร่างกายบางส่วนด้วย เช่นคนเก็บกดอาจมีความรู้สึกตายด้านหรือด้านชาทางเพศ เพราะกลัวว่าจะหักห้ามความต้องการทางเพศไว้ไม่อยู่ ซึ่งมักจะเกิดขึ้นในช่วงเวลาประวัติศาสตร์ที่สังคมต่อต้านความต้องการอยากมีเพศสัมพันธ์ของผู้หญิง ส่งผลให้ผู้หญิงบางคนอาจจะแสดงออกเป็นอาการตาบอดหรือเป็นอัมพาต เรียกว่า ฮิสทีเรีย (Hysteria) ทั้ง ๆ ที่ตาและกล้ามเนื้อยังคงปกติดีอยู่ แต่มีแรงต้านมาสกัดกั้นการเห็นหรือการเคลื่อนไหวของแขนขาเอาไว้
ในสังคมสมัยนี้อาจจะไม่มีการเก็บกดที่แสดงความรุนแรงแบบฮิสทีเรียให้เห็นมาก แต่หลายคนที่เก็บกดความต้องการที่ไม่สมควร เช่น รักคนที่มีเจ้าของ ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่สมควรอย่างยิ่ง จิตใจจึงใช้กระบวนการเก็บกดเพื่อลืมความต้องการนั้น และนำไปเก็บไว้ไปที่จิตใต้สำนึก ทำให้เกิดอการต่าง ๆ ทางร่างกาย เช่น ปวดหัว หอบหืด โรคกระเพาะ หรือโซโคโซมาติกต่าง ๆ (เช่น มือสั่น ปากสั่น) อาการเหล่านี้อาจจะเกิดจากสัญญาณเตือนจากจิตใต้สำนึก ทำให้ Ego เกิดความตึงเครียด ส่งผลให้ไปรบกวนกระบวนการทำงานของร่างกายขึ้นมา เช่น ทำให้ได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอทำให้หอบหืด หรือส่งผลไปถึงระบบย่อยอาหาร ทำให้เกิดโรคกระเพาะก็ได้เช่นกัน
ซิกด์ มันฟรอยด์ (Sigmund Freud) เคยยกตัวอย่างเปรียบเปรยกลไกการเก็บกดเอาไว้ในการบรรยายครั้งหนึ่งว่า "สมมติว่าในห้องนี้ ในหมู่ผู้ฟังที่เงียบสงบและมีความตั้งใจอันเป็นแบบอย่างที่ดี เกิดมีบุคคลหนึ่งก่อการรบกวนขึ้นมา หัวเราะอย่างเสียมารยาท พูดคุยเสียงดัง จนทำให้ความตั้งอกตั้งใจของผมเขวไป ผมไม่อาจจะบรรยายต่อไปได้ในสภาพแบบนี้ จนกระทั่งผู้ชายหลายคนในห้องลุกขึ้น และต่อสู้กับบุคคลที่เสียมารยาทผู้นั้น และไล่ผู้นั้นออกไปจากห้องนี้ ผมจึงสามารถบรรยายต่อไปได้โดยไม่ได้รับการรบกวนซ้ำอีก"
ฟรอยด์ยังยกตัวอย่างต่อว่า "ในกรณีที่บุคคลผู้นั้นพยายามจะเข้ามาอีกครั้ง บรรดาผู้ชายทั้งหลายจึงเอาเก้าอี้ของพวกเขาไปกั้นไว้ที่ประตูเพื่อไม่ให้เขาเข้ามาอีกครั้งหนึ่ง เป็นการต้านทานเพื่อรักษาการเก็บกดเอาไว้" ฟรอยด์เปรียบห้องบรรยายเป็นจิตสำนึก และนอกห้องเป็นจิตใต้สำนึก เมื่อบุคคลที่ก่อความวุ่นวายกระเด็นไปนอกห้อง ผู้บรรยายก็สามารถบรรยายได้ตามปกติ ทุกอย่างผ่านไปด้วยดี แต่มันก็ไม่ได้ง่ายแบบนั้นเสมอไป
แม้จะไล่บุคคลที่ก่อความวุ่นวายออกไปแล้ว และมีเก้าอี้กั้นเอาไว้อยู่ แต่การบรรยายก็ยังไม่จบสิ้น แม้เสียงหัวเราะ และการรบกวนของเขาจะหายไปแล้วก็ตาม แต่การเก็บกดก็อาจจะล้มเหลวลงเพราะเขาจะก่อความรบกวรนข้างนอกห้อง เขาอาจร้องโวยวายและทุบประตูเพื่อจะเข้ามาให้ได้ ซึ่งเป็นการรบกวนการบรรยายหนักกว่าเดิมเสียอีก
ดังนั้นการเก็บกดจึงเป็นการเก็บความปรารถนา หรือแรงผลักดันอันแรงกล้าไม่ว่าจะเป็นแรงผลักดันทางเพศและแรงผลักดันที่จะกระทำรุนแรง หรือความคิด ความทรงจำที่เลวร้ายที่รบกวนจิตใจอย่างรุนแรง ทั้งหมดจะถูกเก็บไว้ในจิตใต้สำนึก ซึ่งมันก็สามารถผุดขึ้นมาได้เหมือนกับบุคคลที่ก่อความวุ่นวาย กำลังทุบประตู โวยวายเสียงดังข้างนอกห้องบรรยาย ซึ่งจะผุดขึ้นมาได้ 3 ทาง 1) ทางร่ายกายอย่างที่ผมกล่าวเอาไว้ข้างต้น ไม่ว่าจะเป็นอาการสั่น ชา หอบหืด โรคกระเพาะ 2) ความฝัน 3)การหลั้งปากหรือหลั้งเผลอ เพราะบางครั้งเวลาที่เราเก็บกด ถ้ามันไม่ใช่เรื่องรุนแรงมาก มันจะถูกเก็บเอาไว้ไม่ลึก และสามารถนึกถึงมันได้โดยไม่ยากมากนัก
นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์ ได้ยกตัวอย่างการเก็บกดเหมือนกับเวลาที่เรากดลูกบอลสูบลมเอาไว้ใต้น้ำ อาจจะใช้มือเดียวกดมันไว้ได้ตอนแรก เหลืออีกมือหนึ่งไว้ทำอย่างอื่น แต่ลูกบอลนั้นก็พยายามจะพุ่งขึ้นมาเหนือน้ำตลอดเวลา ยิ่งเรื่องราวที่เก็บกดลงไปรุนแรงมากเท่าไหร่ ลูกบอลก็จะมีขนาดใหญ่มากเท่านั้น จนต้องใช้แรงและความพยายามในการกดลูกบอลลงไปให้ได้ แต่เมื่อเวลาผ่านไป มือที่กดมันลงไปข้างเดียวก็อ่อนล้า จนต้องใช้สองมือมาช่วยกดเพื่อไม่ให้มันพุ่งขึ้นมาได้ เราจึงไม่เหลือมือเอาไว้ทำอะไรอย่างอื่นได้เลย
เมื่อขาดมือเอาไว้ป้องกันตัว ศัตรูย่อมจู่โจม ไม่ว่าจะเป็นปัญหาครอบครัวบ้าง ปัญหาในที่ทำงานบ้าง ปัญหาสังคมอื่น ๆ บ้าง เราไม่สามารถรับมือกับปัญหาเหล่านี้ได้อย่างเต็มที่เพราะมือไม่ว่างทั้งสองข้าง ทำให้ไม่สามารถประคับประคองชีวิตที่ในปัจจุบันแค่มีสองมือก็ยากเต็มทีแล้ว สุดท้ายลูกบอลก็ต้องพุ่งขึ้นมาเหนือน้ำบางส่วน ทำให้เรามีอาการต่าง ๆ แบบที่ผมได้กล่าวมาข้างต้น ดังนั้นการเก็บกดจึงไม่ใช่ทางออกที่ดีนัก
เจมส์ แม็กอะวอย (James McAvoy) อาจเป็นตัวอย่างที่ไม่ได้สมบูรณ์มากนัก เพราะหากเก็บกดจริงจะต้องลืมความรู้สึกที่ไม่ดีนั้นไปหรือไม่คิดถึงมัน แต่สิ่งที่ผมอยากนำเสนอก็คือการพยายามเก็บกด ในท้ายที่สุดสิ่งที่เก็บไว้มันก็พยายามจะออกมาในรูปแบบใดรูปแบบหนึ่ง เหมือนกับที่สุดท้ายแม็กอะวอยตะโกนด่าหัวหน้าที่กดเคยกดขี่ตนเองอย่างรุนแรง อีกทั้งยังเอาคีย์บอร์ดฟาดหน้าเพื่อนที่หักหลังตัวเองจนฟันหลุดลร่วง ผู้เข้าร่วมการบรรยายที่พยายามจะบุกเข้ามาในห้องที่ตนเองโดนพาออกไป โดยการแหกปากร้องโวยวาย ทุบประตู หรือ ลูกบอลสูบลมในน้ำที่พยายามจะพุ่งขึ้นมาจากน้ำอย่างรุนแรงตามแรงที่กดมันลงไป
ปัญหาของการเก็บกดคือ การละเลยอารมณ์ที่เป็นปัญหา มันจึงไม่สามารถทำให้เราไปถึงรากของอะไรก็ตามที่ก่อให้เกิดปัญหานั้นขึ้น แม้ว่าเราจะลืมเรื่องนั้นไป แต่รากของปัญหามันยังคงอยู่ ทำไมผู้เข้าร่วมการบรรยายอยู่ดี ๆ ถึงได้ตะโกนแหกปาก หัวเราะขึ้นมากลางการบรรยาย และทำไมหัวหน้ากับเพื่อนของแม็กอะวอยถึงได้ทำแบบนั้นกับเขาตั้งแต่แรกเริ่ม
โดยส่วนมากคนที่เก็บกดบางสิ่งบางอย่างลงไปในจิตใต้นึก จะพยายามจะคิดบวก และกดความคิดลบ ๆ ออกไปจากหัว มันคือการไม่ทำอะไรกับปัญหาเลย กลับจะยิ่งกินพื้นที่ช่องสัญญาณของสมอง (Mental Bandwitdth) มากขึ้นจนน่าตกใจ นอกจากนั้นในหนังสือ Emotional Agility ซูซาน เดวิด (Susan David) ได้อธิบายว่า "มีผลการวิจัยออกมาแล้วว่า การพยายามที่จะไม่คิดหรือเพิกเฉยต่อความคิดและอารมณ์จะยิ่งเป็นการเพิ่มพลังให้มันมากขึ้นด้วย"
ยกตัวอย่างผลการศึกษาของนักจิตวิทยาสังคม แดเนียล เวกเนอร์ (Daniel Wegner) เขาบอกกับกลุ่มผู้เข้าร่วมทดลองให้ไม่ต้องคิดถึงหมีขาว ผลก็คือล้มเหลว ยิ่งไปกว่านั้นหลังจากที่เขาบอกให้คิดถึงหมีขาวได้ ผลกลายเป็นว่าพวกเขาเหล่านั้นคิดถึงหมีขาวมากกว่า กลุ่มทดลองที่ไม่ได้ห้ามคิดถึงหมีขาวตั้งแต่แรกเสียอีก มันก็เหมือนคนที่พยายามควบคุมอาหารที่ฝันถึงบุฟเฟ่ หรืออาหารที่มีน้ำตาล ไขมันเยอะ ๆ นั้นแหละครับ กล่าวคือการห้ามใครทำอะไรสักอย่าง มันจะทำให้เขาคิดถึงสิ่งนั้นมากยิ่งขึ้น
สิ่งนี้คือการย้อนแย้งของการเก็บกด เราจะรู้สึกเหมือนตัวเองเป็นผู้ควบคุมสถานการณ์ แต่จริง ๆ แล้วเราไม่สามารถควบคุมอะไรได้เลย อันดับแรก อารมณ์ของเราจะเป็นฝ่ายควบคุม สองอารมณ์ที่ถูกเก็บกดไว้จะโผล่ขึ้นมาอย่างคาดไม่ถึงโดยไม่รู้ตัว นี้คือกระบวนการที่นักจิตวิทยาเรียกว่า การรั่วไหลของอารมณ์ (Emotional Leakage) เช่น เวลาที่เราโกรธเพื่อนแล้วพยายามเก็บกดมันไว้ (ไม่นึกถึงมัน) จากนั้นในวันที่เราดื่มเลี้ยงฉลองที่ร้านอาหารแห่งหนึ่ง เรากลับระเบิดอารมณ์ออกมาจากปากอย่างรุนแรง แล้วงานฉลองนั้นก็ตึงเครียดขึ้นมาทันที
การเก็บกดทุกอย่างเอาไว้ในจิตใต้สำนึกแล้วลืมมันไป เหมือนจะเป็นเรื่องที่ดี แต่จริง ๆ แล้วมันก็แค่หลบไปขยายตัวอยู่ข้างล่างภูเขาน้ำแข็งนั้นแหละครับ และมันก็พร้อมจะผุดขึ้นมาตอนไหนก็ได้ทั้งนั้น ซึ่งมันก็มักจะโผล่มาตอนที่เราไม่คาดคิดเสียด้วย ยิ่งไปกว่านั้นมันจะโผล่ขึ้นมาด้วยความเข้มข้นที่มากพอ ๆ กับแรงดันที่เก็บกดมันลงไป เหมือนกับตัวอย่างที่เราพยายามกดลูกบอลไว้นั้นแหละครับ ยิ่งกดแรง แรงที่ดันก็จะสะท้อนกลับอย่างรุนแรงตามกฎของฟิสิกส์ แล้วเราจะทำอย่างไรดีที่จะไปถึงรากของปัญหาได้
วิธีการเผชิญรากของปัญหาเพื่อไม่ให้เก็บกด
กลับมาที่ผู้เข้าร่วมการบรรยายที่ถูกไล่ออกจากห้อง ผู้ที่พยายามทุบประตู ตะโกนแหกปากเพื่อพยายามจะกลับเข้ามา การกระทำเช่นนี้เป็นการรบกวนการบรรยายมากกว่าเดิมเสียอีก เพราะยิ่งเขาถูกไล่ออกไปเขาก็ยิ่งโกรธมากขึ้น ฟรอยด์จึงยกตัวอย่างต่อว่า "คงจะเป็นที่น่ายินดีมากหากจะมีผู้อาสาเข้ามารับบทผู้สร้างความสงบ โดยเป็นคนกลางทำการปรองดอง โดยท่านจะออกไปพูดกับผู้รบกวนคนนั้นข้างนอก แล้วกลับเข้ามาหาเราพร้อมทั้งแนะนำให้เราอนุญาตให้นายคนนั้นกลับเข้ามาอีกครั้ง โดยเขารับรองว่าจะประพฤติตัวดีขึ้น ด้วยการจัดการดังกล่าวจะทำให้เราตัดสินใจหยุดการเก็บกด และความสงบสุขสันติก็จะกลับคืนมาในที่สุด"
นั้นแหละครับ วิธีการแก้ปัญหาที่ถูกต้องที่สุด ก็คือการไปที่รากของปัญหา ทำไมเราถึงต้องกดลูกบอลลูกนั้นลงไปในน้ำด้วย มันมีประโยชน์อะไร ลองผ่อนแรงดูไหม แล้วดึงลูกบอลนั้นมันกลับขึ้นมา เราจะต้องต่อสู้ไปอีกนานแค่ไหน ศึกครั้งนี้มันถึงจะจบ หากเราไม่อยากระเบิดใส่เพื่อนในวันใดวันหนึ่ง เพราะตอนนี้เราพยายามเก็บกดความรู้สึกไม่พอใจของตัวเองลงไปที่จิตใต้สำนึก เราก็ควรจะบอกกับเพื่อนคนนั้นว่าเรารู้สึกอย่างไร หรือไม่ต้องบอก แต่เพียงแค่ตระหนักรู้แล้วพูดคุยกับตัวเองว่า "มันเป็นเรื่องธรรมดา มนุษย์เป็นสิ่งมีชีวิตที่ไม่สมบูรณ์แบบ มีผิดพลาดและบกพร่อง การไปคาดหวัง หรือโกรธเกลียดเขามันไม่ได้ประโยชน์อะไรขึ้นมา"
นอกจากนั้นเราสามารถหามือที่สามมาช่วยได้ ในตัวอย่างของฟรอยด์เขาขอผู้อาสาไปเจรจาให้ ในสถานการณ์จริงเราอาจจะเล่าความไม่สบายใจต่าง ๆ ให้เพื่อนฟัง หรือเขียนระบายความรู้สึกของตัวเองออกมา จากการศึกษา เจมส์ เพนน์เบเกอร์ (James Pennebaker) ศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยเท็กซัส พบว่าคนที่เขียนเกี่ยวกับเรื่องราวชีวิตที่ส่งผลสะเทือนต่ออารมณ์ของตัวเองจะได้คะแนนเพิ่มขึ้นทั้งทางสุขภาพกายและสุขภาพใจที่ดีขึ้น มีความสุขมากขึ้น หดหู่น้อยลง ภูมิคุ้มกันมากขึ้น และมีความดันโลหินน้อยลงอย่างที่ผมกล่าวไว้ข้างต้น อีกทั้งมันยังทำให้พวกเขามีความสัมพันธ์ที่ดีขึ้น ความจำดีขึ้น และประสบความสำเร็จในหน้าที่การงานมากขึ้นอีกด้วย
การเขียนระบายความรู้สึกสอดคล้องกับความคิดของ ซิกมันด์ ฟรอยด์ (Sigmund Freud) ที่อธิบายการระบายความรู้สึกหรืออารมณ์ (Catharsis) ว่าเป็นการที่เราแสดงอารมณ์ออกมา "ระบายความอัดอั้นในอก" หรือ "ปล่อยอารมณ์ร้อน" ดังนั้นตั้งเครื่องจับเวลาไว้ 15-20 นาที เปิดสมุดโน๊ตหรือเปิดหน้าเอกสารใหม่ในคอมพิวเตอร์ (สามารถอัดเสียงพูดได้) จากนั้นเริ่มเขียนประสบการณ์ ความรู้สึกที่เกิดขึ้นในรอบสัปดาห์ เดือน หรือปีที่ผ่านมา ไม่ต้องกังวลว่ามันอ่านยากไปหรือไม่ ไม่ต้องกลัวว่ามันจะเยิ่ยเย้อ หรือจะปะติดปะต่อกันไม่ได้ ให้เขียนอย่างอิสระตามใจพาไป เพราะเราเขียนเพื่อตัวเอง ไม่ได้เขียนให้ใครอ่าน
ลองทำแบบนี้ไปสัก 3-4 วัน จากนั้นให้โยนกระดาษเหล่านั้นทิ้งไปหรือลบไฟล์ทิ้งไปเลย ไม่จำเป็นต้องเก็บไว้อ่านใหม่อีกรอบ เพราะประเด็นมันอยู่ที่ว่าตอนนี้ความคิดก้อนนั้นได้ออกจากหัวของเราไปสู่หน้ากระดาษแล้ว มันเป็นการเปิดกระบวนการที่เราจะสามารถก้าวออกมาจากประสบการณ์ที่เลวร้าย เพื่อเปิดรับมุมมองใหม่แล้ว อย่างไรก็ตามสิ่งที่สำคัญที่สุดก็คือ การรับรู้ถึงปัญหาที่เกิดขึ้นและยอมรับมัน
แล้วเราจะไม่เก็บกดปัญหาลงไปเพื่อกลายเป็นระเบิด
กลับขึ้นมาทำร้ายเราในท้ายที่สุดได้สำเร็จ
David, S. (2016). Emotional Agility: Get Unstuck, Embrace Change, and Thrive in Work and Life. NY: Avery.
ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์. (2563). หนักแค่ไหนก็ไหวถ้าใจแข็งแรง. นนทบุรี: อมรินทร์พริ้นติ้ง.
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น