ข้ามไปที่เนื้อหาหลัก

Extraordinary Thinking

เรียนรู้ และค้นหาประสบการณ์ใหม่ ๆ จากทั้ง 427 บทความเพื่อออกแบบชีวิตอย่างสร้างสรรค์ โดยผู้อ่านสามารถเลือกบทความได้จากสารบัญ

ค้นหาบล็อกนี้

สารบัญรวม
จิตวิทยาและพฤติกรรม
ทฤษฎีจิตวิทยา
พัฒนาตนเอง
จิตวิทยาสังคม
ความสุข
ประวัติศาสตร์ชีวประวัติ
วิเคราะห์เพลงและสื่อ
การศึกษาและการเลี้ยงลูก
อาชีพและการทำงาน

กำลังแสดงโพสต์จาก กรกฎาคม, 2025

ดูทั้งหมด

บทความ

ฝึกสมองจากหวานสู่ขม: ปรับจังหวะโดพามีนด้วยชาเขียวหรือกาแฟดำ

เขียนโดย Carlos Boonsupa (คาลอส บุญสุภา) กรกฎาคม 22, 2568

รับลิงก์
Facebook
X
Pinterest
อีเมล
แอปอื่นๆ

เส้นทางเลิกทาสของอับราฮัม ลินคอล์น (Abraham Lincoln) จากเสียงต้านสู่รัฐธรรมนูญฉบับแก้ไขครั้งที่ 13 (ครบรอบบทความที่ 400)

เขียนโดย Carlos Boonsupa (คาลอส บุญสุภา) กรกฎาคม 13, 2568

รับลิงก์
Facebook
X
Pinterest
อีเมล
แอปอื่นๆ

นิสัยแห่งความสำเร็จ : เพราะอะไรคนน่ารัก (Likeability) ถึงวิ่งแซงคนเก่งในยุค AI

เขียนโดย Carlos Boonsupa (คาลอส บุญสุภา) กรกฎาคม 13, 2568

รับลิงก์
Facebook
X
Pinterest
อีเมล
แอปอื่นๆ

ความน่ารัก (Likeability) : หนังสือเดินทางทางอารมณ์สู่ความสำเร็จ

เขียนโดย Carlos Boonsupa (คาลอส บุญสุภา) กรกฎาคม 11, 2568

รับลิงก์
Facebook
X
Pinterest
อีเมล
แอปอื่นๆ

โพสต์เพิ่มเติม

จำนวนผู้อ่าน

Carlos Boonsupa (คาลอส บุญสุภา)

ไปที่โปรไฟล์

บทความทั่งหมด

2025 56

2024 55
2023 57
2022 129
2021 102
2020 8
2019 3
2018 5
2017 4
2016 6
2015 10
2014 2
- ธันวาคม 2

แสดงเพิ่มเติม แสดงน้อยลง

บทความที่ได้รับความนิยม

การเสริมแรงและการลงโทษ (B.F.Skinner)

ทุกท่านอาจคุ้นเคยกับการเสริมแรง และการลงโทษอยู่บ้าง เป็นแนวคิดที่ประยุกต์ใช้ไม่ว่าจะทำงาน การเรียน การปฏิสัมพันธ์ ล้วนมีการเสริมแรงและการลงโทษอยู่รอบ ๆ เสมอ ซึ่งบางทีเราเสริมแรงหรือลงโทษกันและกันโดยไม่ได้ตั้งใจ เช่น การชมเชยลูกเวลาทำความดี การให้ของขวัญแฟน การที่ครูลงโทษนักเรียน การให้โบนัสของเจ้านาย หรือค่าตอบแทนพิเศษอื่น ๆ ฯลฯ การเสริมแรงและการลงโทษเป็น ทฤษฎีการวางเงื่อนไขด้วยการกระทำ (Operant Conditioning Theory) ของนักจิตวิทยาชาวอเมริกัน Burhus Skinner เป็นนักจิตวิทยากลุ่มพฤติกรรมนิยม เขาเชื่อว่า "ถ้าคุณให้รางวัลหรือลงโทษอย่างเหมาะสม คุณจะสามารถทำให้ผู้อื่นเกิดพฤติกรรมตามที่ต้องการได้" Skinner ให้ความสนใจกับผลกรรม (Consequences) 2 ประเภท ได้แก่ ผลกรรมที่เป็นตัวเสริมแรง (Reinforcement) ที่ทำให้พฤติกรรมที่บุคคลกระทำอยู่นั้นมีอัตราเพิ่มขึ้น ในขณะที่ผลกรรมที่เป็นตัวลงโทษ (Punishment) ที่ทำให...

ทฤษฎีพัฒนาการจริยธรรมของโคลเบิร์ก (Lawrence Kohlberg)

ลอเลนซ์ โคลเบิร์ก (Lawrence Kohlberg) ได้ปฏิวัติการศึกษาด้านศีลธรรมในช่วงปี 1960 โดยใช้นวัตกรรม 2 ประการ อย่างแรก โคลเบิร์กได้พัฒนาวิธีศึกษาของ Jean Piaget ในเรื่องเกี่ยวกับความคิดเชิงเหตุผลของเด็กเปลี่ยนแปลงอย่างไรเมื่อโตขึ้น โดยที่เขาได้สร้างชุดคำถามที่ประกอบด้วยเหตุการณ์ที่มีทางเลือกที่ยาก 2 ทาง และทดสอบกับเด็กที่มีอายุต่างกันหลายระดับ เช่น "สมควรหรือไม่ที่ชายคนหนึ่งชื่อนาย A เข้าไปขโมยยาในร้านขายยาแห่งหนึ่ง เพื่อเอายานั้นไปช่วยชีวิตภรรยาของเขาซึ่งกำลังจะตาย" หรือ "สมควรหรือไม่ที่เด็กหญิง B สารภาพกับแม่ว่าน้องสาวของเธอโกหกแม่" เขาได้บันทึกและแยกประเภทการตอบสนองของเด็กไว้ สิ่งที่เขาสนใจไม่ใช่คำตอบว่าถูกหรือผิด แต่สิ่งที่เขาสนใจคือเหตุผลที่เด็กเหล่านั้นยกมาอ้างเมื่อพวกเขาพยายามอธิบายคำตอบของพวกเขา แนวคิดของโคลเบิกร์กได้พบขั้นของการพัฒนาการให้เหตุผลของเด็กเกี่ยวกับสังคมโลกเป็น 3 ระยะ 6 ขั้น และขั้นการพัฒนานี้สอดคล้องกับการให้เหตุผลของเด็กที่มีต่อโลกทางกายภาพที่ Jean Piaget ศึกษา ทฤษฎีพัฒนาการจริยธรรมของโคลเบิร์ก (Law...

ลำดับขั้นความต้องการ 8 ขั้นของมาสโลว์ (Maslow's Hierarchy of Needs)

หลายคนคงเคยได้ยินทฤษฎีความต้องการของ อับราฮัม มาสโลว์ ( Abraham Maslow) เนื่องจากไม่ว่าจะวิชาอะไรก็ตามไม่จำเป็นต้องเป็นจิตวิทยา ก็ได้นำทฤษฎีนี้ไปใช้มากมาย เพราะทฤษฎีของมาสโลว์เป็นทั้งทฤษฎีความพึงพอใจ และทฤษฎีแรงจูงใจ เรียกได้ว่าถือเป็นแนวคิดคลาสสิกด้านมนุษย์นิยม ไม่ว่าจะเป็นวิชาอะไรที่ศึกษาเกี่ยวกับมนุษย์ก็จะมีแนวคิดนี้มาเกี่ยวข้องด้วยเสมอ แนวคิดของมาสโลว์ ถูกเสนอในรายงานเรื่อง The Theory of Human Motivation ในปี 1948 ความต้องการของมนุษย์ก็ไม่เคยเปลี่ยนแปลงแม่จะผ่านมานานแค่ไหนก็ตาม แต่รายละเอียดปลีกย่อยจะไม่เหมือนกัน ในบทความนี้เราจะมาพูดถึงลำดับขั้นความต้องการของ มาสโลว์ในยุคนี้กันว่ามีความแตกต่างจากยุคก่อนๆมากเพียงใด หลายคนที่เคยเรียนทฤษฎีลำดับขั้นความต้องการของ มาสโลว์ คงจะงงว่าทำไมมันถึงมี 8 ขั้น ทั้งๆที่ตอนเรียนมีเพียงแค่ 5 ขั้นเท่านั้น ในปี 1948 มาสโลว์เผยแพร่แนวคิดลำดับขั้นความต้องการ ...

ระดับของจิต (The Level of Consciousness) โดยซิกด์มัน ฟรอยด์ (Sigmund Freud): การเปลี่ยนแปลงตลอดกาลของวงการจิตวิทยา

ความคิดหรือความปรารถนาที่ถูกกดทับในจิตใต้สำนึกสามารถปรากฏขึ้นมาในรูปแบบของอาการทางกายหรืออารมณ์ที่ไม่สามารถอธิบายได้ ผมเชื่อว่าผู้อ่านทุกคนคงเคยเห็นภาพภูเขาน้ำแข็งที่เป็นภาพเปรียบเปรยให้เข้าใจเกี่ยวกับจิตใต้สำนึกได้ง่ายขึ้น ซึ่งผมเคยเขียนบทความเกี่ยวกับระดับของจิตโดยเน้นไปที่จิตใต้สำนึกเป็นหลักและเชื่อมโยงเข้ากับทฤษฎีทางเศรษฐศาสตร์พฤติกรรมและปรัชญามาแล้ว ในบทความนี้ผมอยากนำเสนอความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับระดับของจิต ที่ถูกคิดค้นโดย ซิกด์มัน ฟรอยด์ (Sigmund Freud) บุคคลสำคัญที่ได้เปลี่ยนแปลงวิธีการที่เรามองจิตใจมนุษย์ไปตลอดกาล ระดับของจิตแบ่งออกเป็นสามระดับประกอบด้วย จิตสำนึก (Conscious) จิตกึ่งสำนึก (Preconscious) และจิตใต้สำนึก (Unconscious) ได้วางรากฐานสำคัญในการทำความเข้าใจพฤติกรรมและแรงจูงใจที่ซับซ้อนของมนุษย์ ซึ่งระดับทั้งสามเป็นส่วนที่สำคัญในทฤษฎีจิตวิเคราะห์ของ ฟรอยด์ ดังนั้นระดับของจิตไม่ใ...

รูปแบบการเสริมแรง (Reinforcement)

ในบทความที่แล้วผมได้นำเสนอเกี่ยวกับ การเสริมแรงและการลงโทษ พอสังเขปแล้ว หากทุกท่านได้อ่านแล้วก็คงทราบว่า การเสริมแรงให้ผลดีมากกว่าการลงโทษ เนื่องจากเวลาที่เราลงโทษ บุคคลที่เราลงโทษจะต่อต้านเราไม่มากก็น้อย ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ในอดีต และบุคลิกภาพของตัวบุคคล ดังนั้นการเสริมแรงจึงเป็นกลไกสำคัญในการพัฒนา หรือปรับพฤติกรรม ซึ่งการเสริมแรงนั้นสามารถทำได้หลากหลายวิธี และแต่ละวิธีก็มีความแตกต่างกันออกไป ก่อนจะเข้าสู่เรื่องการเสริมแรง ต้องทบทวนหัวใจสำคัญของทฤษฎีการวางเงื่อนไขการกระทำ (Operant Conditioning) ของนักจิตวิทยาชาวอเมริกันกลุ่มพฤติกรรมนิยม Burhus Skinner ก่อน หัวใจสำคัญของทฤษฎีนี้คือ พฤติกรรมของบุคคลเป็นผลพวงมาจากปฏิสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อม และพฤติกรรมสามารถเปลี่ยนแปลงได้เนื่องจากผลกรรมที่เกิดขึ้น หากเราสามารถเปลี่ยนแปลงผลกรรมที่เกิดขึ้น ก็จะสามารถเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมได้ ยกตัวอย่างเช่น น้องเคขี้เกียจทำงานบ้า...

ทุนทางจิตใจ หรือ ทุนทางจิตวิทยาเชิงบวก (Positive Psychological Capital)

"เรื่องเลวร้ายมากมายเคยเกิดขึ้น แต่มันไม่ได้กำลังเกิดอยู่ในตอนนี้" ลิซ เมอเรย์ (liz Murray) คือเด็กสาวที่สามารถเข้าเรียนในมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด (Harvard University) ได้ซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยอันดับต้น ๆ ของโลก แต่ที่น่าตกใจไปกว่านั้นคือ เธอเป็นเด็กสาวที่เคยไม่มีที่อยู่มาก่อน จากครอบครัวที่มีปัญหาด้านยาเสพติด และคุณแม่ของเธอที่เสียชีวิตจากโรคเอดส์ รวมถึงคุณพ่อของเธอที่ถูกส่งไปบำบัดรักษายาเสพติด ทำให้เธอต้องหาเลี้ยงตัวเอง เผชิญหน้ากับชีวิตที่หนักหนาสาหัสสำหรับเด็กสาวคนหนึ่ง ไม่ว่าจะเป็นการต้องแอบไปนอนที่บ้านเพื่อนตอนกลางคืน การพบเจอความรักกับชายหนุ่มที่พัวพันกับยาเสพติด การต้องนอนตามที่สาธารณะหรือรถไฟใต้ดิน อะไรคือสิ่งที่ทำให้เธอสามารถพลิกชีวิตได้ อะไรที่ผลักดันให้เธอมีความพยายามที่จะเปลี่ยนแปลงชีวิตตัวเอง อะไรที่ทำให้นักเรียนที่เรียนไม่จบมัธยมสามารถมุมานะผลักดันตัวเองให้ประสบความสำเร็จ จนกลายเป็นแรงบัลดาลใจให้กับหลายคนบนโลกใบนี้ได้ ...

ทฤษฎีพัฒนาการทางจิตสังคมของอีริคสัน (Psychosocial Development)

นิทานเจ้าหมีวินนี่ เดอะ พูห์ ถูกสร้างโดย อเลน มิลน์ (Alan Milne) เขาใช้ตุ๊กตารูปสัตว์ต่าง ๆ ของ คริสโตเฟอร์ โรบินส์ ลูกชายคนเดียวของเขา ได้รับการยกย่องว่าเป็นวรรณกรรมเยาวชนที่เปี่ยมไปด้วยปรัชญาในการดำรงชีวิตมาตลอดเกือบร้อยปี เขาเติบโตมาอย่างไร มีพัฒนาการอย่างไรบ้าง อะไรที่ทำให้เขาประสบความสำเร็จได้ขนาดนี้ มิลน์เติบโตมาในบ้านที่อบอุ่นเขาเป็นน้องคนเล็ก และมีพี่ชายสองคนที่อายุไล่เรียงกัน พวกเขาเติบโตในโรงเรียนประจำที่มีชื่อเสียงของลอนดอน โดยมีพ่อของพวกเขาเป็นครูใหญ่ของที่นั้น โรงเรียนของพ่อเป็นเหมือนสวรรค์ เมื่อเทียบกับโรงเรียนอื่นที่เข้มงวดและมีวิธีการทำโทษเด็กคนอื่นที่รุนแรง อีกทั้งยังมีสภาพเป็นอยู่ที่ทารุณ (ปลายศตวรรษที่ 19) แต่ที่นี้มีความเป็นอยู่ที่สุขสบาย คุณครูใจดีมีเมตตา และมีกฎห้ามตีเด็ก ซึ่งทำให้แตกต่างจากโรงเรียนอื่นอย่างสิ้นเชิง มิลน์จึงเติบโตมาด้วยความรัก รอยยิ้มและเสียงหัวเราะ เหตุผลที่โรงเรียนไม่ตีเด็ก และทำให้เด็กมีความสุข พ่อเขาให้เหตุผลว่า โรงเรียน...

ขับเคลื่อนโดย Blogger