ข้ามไปที่เนื้อหาหลัก

Extraordinary Thinking

เรียนรู้ และค้นหาประสบการณ์ใหม่ ๆ จากทั้ง 420 บทความเพื่อออกแบบชีวิตอย่างสร้างสรรค์ โดยผู้อ่านสามารถเลือกบทความได้จากสารบัญ

ค้นหาบล็อกนี้

สารบัญรวม
จิตวิทยาและพฤติกรรม
ทฤษฎีจิตวิทยา
พัฒนาตนเอง
จิตวิทยาสังคม
ความสุข
ประวัติศาสตร์ชีวประวัติ
วิเคราะห์เพลงและสื่อ
การศึกษาและการเลี้ยงลูก
อาชีพและการทำงาน

บทความ

โพสต์แนะนำ

สารบัญ

เขียนโดย Carlos Boonsupa (คาลอส บุญสุภา) กันยายน 20, 2564

รับลิงก์
Facebook
X
Pinterest
อีเมล
แอปอื่นๆ

ระหว่างทางเลือกที่ยากทั้งสองด้าน (Between a rock and a hard place): จิตวิทยาเบื้องหลังการตัดสินใจที่เจ็บปวด

เขียนโดย Carlos Boonsupa (คาลอส บุญสุภา) ตุลาคม 24, 2568

รับลิงก์
Facebook
X
Pinterest
อีเมล
แอปอื่นๆ

ไฟไม่ได้ดับเพราะเหนื่อย แต่เพราะไม่มั่นใจ: ภาวะหมดไฟ (Burnout) จากการไม่เชื่อในตัวเอง

เขียนโดย Carlos Boonsupa (คาลอส บุญสุภา) ตุลาคม 20, 2568

รับลิงก์
Facebook
X
Pinterest
อีเมล
แอปอื่นๆ

การจัดการตนเอง (Self-Management): กลยุทธ์ที่เหมาะสมที่สุดในการบริหารเวลาและงานของนักเรียนออทิซึมฯ

เขียนโดย Carlos Boonsupa (คาลอส บุญสุภา) ตุลาคม 14, 2568

รับลิงก์
Facebook
X
Pinterest
อีเมล
แอปอื่นๆ

การคลายอุปาทานออก (letting go of attachment): เมื่อความเชื่อใจใช้พลังงานน้อยกว่าสงสัยทุกคน

เขียนโดย Carlos Boonsupa (คาลอส บุญสุภา) ตุลาคม 13, 2568

รับลิงก์
Facebook
X
Pinterest
อีเมล
แอปอื่นๆ

การวิเคราะห์ความแตกต่างระหว่าง Self-Control, Self-Regulation, และ Self-Management ในนักเรียนออทิซึมฯ

เขียนโดย Carlos Boonsupa (คาลอส บุญสุภา) ตุลาคม 10, 2568

รับลิงก์
Facebook
X
Pinterest
อีเมล
แอปอื่นๆ

การจัดการเวลาและงาน: สะพานที่มองไม่เห็นระหว่างการเรียนรู้กับความเป็นอิสระของนักเรียนออทิซึมฯ

เขียนโดย Carlos Boonsupa (คาลอส บุญสุภา) ตุลาคม 09, 2568

รับลิงก์
Facebook
X
Pinterest
อีเมล
แอปอื่นๆ

โพสต์เพิ่มเติม

จำนวนผู้อ่าน

Carlos Boonsupa (คาลอส บุญสุภา)

ไปที่โปรไฟล์

บทความทั่งหมด

2025 49

2024 55
2023 57
2022 129
2021 102
2020 8
2019 3
2018 5
2017 4
2016 6
2015 10
2014 2
- ธันวาคม 2

แสดงเพิ่มเติม แสดงน้อยลง

บทความที่ได้รับความนิยม

การเสริมแรงและการลงโทษ (B.F.Skinner)

ทุกท่านอาจคุ้นเคยกับการเสริมแรง และการลงโทษอยู่บ้าง เป็นแนวคิดที่ประยุกต์ใช้ไม่ว่าจะทำงาน การเรียน การปฏิสัมพันธ์ ล้วนมีการเสริมแรงและการลงโทษอยู่รอบ ๆ เสมอ ซึ่งบางทีเราเสริมแรงหรือลงโทษกันและกันโดยไม่ได้ตั้งใจ เช่น การชมเชยลูกเวลาทำความดี การให้ของขวัญแฟน การที่ครูลงโทษนักเรียน การให้โบนัสของเจ้านาย หรือค่าตอบแทนพิเศษอื่น ๆ ฯลฯ การเสริมแรงและการลงโทษเป็น ทฤษฎีการวางเงื่อนไขด้วยการกระทำ (Operant Conditioning Theory) ของนักจิตวิทยาชาวอเมริกัน Burhus Skinner เป็นนักจิตวิทยากลุ่มพฤติกรรมนิยม เขาเชื่อว่า "ถ้าคุณให้รางวัลหรือลงโทษอย่างเหมาะสม คุณจะสามารถทำให้ผู้อื่นเกิดพฤติกรรมตามที่ต้องการได้" Skinner ให้ความสนใจกับผลกรรม (Consequences) 2 ประเภท ได้แก่ ผลกรรมที่เป็นตัวเสริมแรง (Reinforcement) ที่ทำให้พฤติกรรมที่บุคคลกระทำอยู่นั้นมีอัตราเพิ่มขึ้น ในขณะที่ผลกรรมที่เป็นตัวลงโทษ (Punishment) ที่ทำให...

ทฤษฎีพัฒนาการจริยธรรมของโคลเบิร์ก (Lawrence Kohlberg)

ลอเลนซ์ โคลเบิร์ก (Lawrence Kohlberg) ได้ปฏิวัติการศึกษาด้านศีลธรรมในช่วงปี 1960 โดยใช้นวัตกรรม 2 ประการ อย่างแรก โคลเบิร์กได้พัฒนาวิธีศึกษาของ Jean Piaget ในเรื่องเกี่ยวกับความคิดเชิงเหตุผลของเด็กเปลี่ยนแปลงอย่างไรเมื่อโตขึ้น โดยที่เขาได้สร้างชุดคำถามที่ประกอบด้วยเหตุการณ์ที่มีทางเลือกที่ยาก 2 ทาง และทดสอบกับเด็กที่มีอายุต่างกันหลายระดับ เช่น "สมควรหรือไม่ที่ชายคนหนึ่งชื่อนาย A เข้าไปขโมยยาในร้านขายยาแห่งหนึ่ง เพื่อเอายานั้นไปช่วยชีวิตภรรยาของเขาซึ่งกำลังจะตาย" หรือ "สมควรหรือไม่ที่เด็กหญิง B สารภาพกับแม่ว่าน้องสาวของเธอโกหกแม่" เขาได้บันทึกและแยกประเภทการตอบสนองของเด็กไว้ สิ่งที่เขาสนใจไม่ใช่คำตอบว่าถูกหรือผิด แต่สิ่งที่เขาสนใจคือเหตุผลที่เด็กเหล่านั้นยกมาอ้างเมื่อพวกเขาพยายามอธิบายคำตอบของพวกเขา แนวคิดของโคลเบิกร์กได้พบขั้นของการพัฒนาการให้เหตุผลของเด็กเกี่ยวกับสังคมโลกเป็น 3 ระยะ 6 ขั้น และขั้นการพัฒนานี้สอดคล้องกับการให้เหตุผลของเด็กที่มีต่อโลกทางกายภาพที่ Jean Piaget ศึกษา ทฤษฎีพัฒนาการจริยธรรมของโคลเบิร์ก (Law...

ลำดับขั้นความต้องการ 8 ขั้นของมาสโลว์ (Maslow's Hierarchy of Needs)

หลายคนคงเคยได้ยินทฤษฎีความต้องการของ อับราฮัม มาสโลว์ ( Abraham Maslow) เนื่องจากไม่ว่าจะวิชาอะไรก็ตามไม่จำเป็นต้องเป็นจิตวิทยา ก็ได้นำทฤษฎีนี้ไปใช้มากมาย เพราะทฤษฎีของมาสโลว์เป็นทั้งทฤษฎีความพึงพอใจ และทฤษฎีแรงจูงใจ เรียกได้ว่าถือเป็นแนวคิดคลาสสิกด้านมนุษย์นิยม ไม่ว่าจะเป็นวิชาอะไรที่ศึกษาเกี่ยวกับมนุษย์ก็จะมีแนวคิดนี้มาเกี่ยวข้องด้วยเสมอ แนวคิดของมาสโลว์ ถูกเสนอในรายงานเรื่อง The Theory of Human Motivation ในปี 1948 ความต้องการของมนุษย์ก็ไม่เคยเปลี่ยนแปลงแม่จะผ่านมานานแค่ไหนก็ตาม แต่รายละเอียดปลีกย่อยจะไม่เหมือนกัน ในบทความนี้เราจะมาพูดถึงลำดับขั้นความต้องการของ มาสโลว์ในยุคนี้กันว่ามีความแตกต่างจากยุคก่อนๆมากเพียงใด หลายคนที่เคยเรียนทฤษฎีลำดับขั้นความต้องการของ มาสโลว์ คงจะงงว่าทำไมมันถึงมี 8 ขั้น ทั้งๆที่ตอนเรียนมีเพียงแค่ 5 ขั้นเท่านั้น ในปี 1948 มาสโลว์เผยแพร่แนวคิดลำดับขั้นความต้องการ ...

รูปแบบการเสริมแรง (Reinforcement)

ในบทความที่แล้วผมได้นำเสนอเกี่ยวกับ การเสริมแรงและการลงโทษ พอสังเขปแล้ว หากทุกท่านได้อ่านแล้วก็คงทราบว่า การเสริมแรงให้ผลดีมากกว่าการลงโทษ เนื่องจากเวลาที่เราลงโทษ บุคคลที่เราลงโทษจะต่อต้านเราไม่มากก็น้อย ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ในอดีต และบุคลิกภาพของตัวบุคคล ดังนั้นการเสริมแรงจึงเป็นกลไกสำคัญในการพัฒนา หรือปรับพฤติกรรม ซึ่งการเสริมแรงนั้นสามารถทำได้หลากหลายวิธี และแต่ละวิธีก็มีความแตกต่างกันออกไป ก่อนจะเข้าสู่เรื่องการเสริมแรง ต้องทบทวนหัวใจสำคัญของทฤษฎีการวางเงื่อนไขการกระทำ (Operant Conditioning) ของนักจิตวิทยาชาวอเมริกันกลุ่มพฤติกรรมนิยม Burhus Skinner ก่อน หัวใจสำคัญของทฤษฎีนี้คือ พฤติกรรมของบุคคลเป็นผลพวงมาจากปฏิสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อม และพฤติกรรมสามารถเปลี่ยนแปลงได้เนื่องจากผลกรรมที่เกิดขึ้น หากเราสามารถเปลี่ยนแปลงผลกรรมที่เกิดขึ้น ก็จะสามารถเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมได้ ยกตัวอย่างเช่น น้องเคขี้เกียจทำงานบ้า...

ระดับของจิต (The Level of Consciousness) โดยซิกด์มัน ฟรอยด์ (Sigmund Freud): การเปลี่ยนแปลงตลอดกาลของวงการจิตวิทยา

ความคิดหรือความปรารถนาที่ถูกกดทับในจิตใต้สำนึกสามารถปรากฏขึ้นมาในรูปแบบของอาการทางกายหรืออารมณ์ที่ไม่สามารถอธิบายได้ ผมเชื่อว่าผู้อ่านทุกคนคงเคยเห็นภาพภูเขาน้ำแข็งที่เป็นภาพเปรียบเปรยให้เข้าใจเกี่ยวกับจิตใต้สำนึกได้ง่ายขึ้น ซึ่งผมเคยเขียนบทความเกี่ยวกับระดับของจิตโดยเน้นไปที่จิตใต้สำนึกเป็นหลักและเชื่อมโยงเข้ากับทฤษฎีทางเศรษฐศาสตร์พฤติกรรมและปรัชญามาแล้ว ในบทความนี้ผมอยากนำเสนอความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับระดับของจิต ที่ถูกคิดค้นโดย ซิกด์มัน ฟรอยด์ (Sigmund Freud) บุคคลสำคัญที่ได้เปลี่ยนแปลงวิธีการที่เรามองจิตใจมนุษย์ไปตลอดกาล ระดับของจิตแบ่งออกเป็นสามระดับประกอบด้วย จิตสำนึก (Conscious) จิตกึ่งสำนึก (Preconscious) และจิตใต้สำนึก (Unconscious) ได้วางรากฐานสำคัญในการทำความเข้าใจพฤติกรรมและแรงจูงใจที่ซับซ้อนของมนุษย์ ซึ่งระดับทั้งสามเป็นส่วนที่สำคัญในทฤษฎีจิตวิเคราะห์ของ ฟรอยด์ ดังนั้นระดับของจิตไม่ใ...

ทฤษฎีวัฒนธรรมองค์กรของ เอ็ดการ์ ไชน์ (Edgar Schein): การเปลี่ยนแปลงฐานคติที่ฝังลึกผ่านการสนับสนุนจากผู้นำและกระบวนการเรียนรู้ในองค์กร

การเปลี่ยนวัฒนธรรมขององค์กรจำเป็นต้อง "ละลาย" ฐานคติเก่า แนะนำวิธีคิดหรือการกระทำใหม่ และทำให้องค์กรกลับเข้าสู่รูปแบบวัฒนธรรมใหม่ จากการศึกษาของผมในด้านจิตวิทยาทำให้ผมค้นพบว่าอิทธิพลของจิตใต้สำนึก ที่เป็นระดับของจิตที่ไม่รู้ตัวของมนุษย์ จิตใต้สำนึกจะบรรจุไปด้วยประสบการณ์ชีวิต ความทรงจำทั้งหมด สัญชาตญาณต่าง ๆ ที่จิตสำนึกของเราไม่อาจจะเข้าถึงได้ อีกทั้งพฤติกรรมต่าง ๆ ที่เราแสดงออกมารวมไปถึงความเชื่อ แรงบันดาลใจ แรงจูงใจส่วนใหญ่เกิดจากการทำงานของจิตใต้สำนึก สัญลักษณ์ หรือ Symbolic ในภาษาอังกฤษ เป็นเครื่องมือสำคัญที่ทำงานกับจิตใต้สำนึกทำให้เกิดแรงบันดาลใจ ไม่ว่าเป็นการใช้พิธีกรรมต่าง ๆ เพื่อหล่อหลอมทุกคนให้เป็นกลุ่มก้อนเดียวกัน หรือการใช้กิจกรรมต่าง ๆ ในการสร้างความร่วมมือร่วมใจกันในบริบทต่าง ๆ โดยเฉพาะในองค์กร มีการใช้สัญลักษณ์ค่อนข้างเยอะมาก เพราะไม่ว่าจะองค์กรใดก็ตามย่อมมีค่านิยม อุดมการณ์ ที่ฝ่ายบริหารต้องการหล่อมหลอมให้เกิดขึ้น (หรือหล่อหลอมโดยที่ไม่รู้ตัว) ...

การวางเงื่อนไข (Conditioning)

ผมเชื่อว่าผู้อ่านจำนวนมากคงรู้จักคำว่า "การวางเงื่อนไข" และคงจะนึกถึงสุนัขกับ Ivan Pavlov แน่นอน ถูกต้องครับ หากจะอธิบายเกี่ยวกับการวางเงื่อนไขก็ต้องยกทฤษฎีคลาสสิกที่ชื่อว่าการวางเงื่อนไขแบบดั่งเดิม (Classical Conditioning) ขึ้นมาพูดแน่นอน บทความนี้ผมจะอธิบายทฤษฎีนี้ให้เข้าใจได้ง่าย ๆ และวิธีวางเงื่อนไขที่ท่านผู้อ่านสามารถนำไปใช้ได้ เหตุผลที่ผมไม่เขียนชื่อเรื่องไปเลยว่า การวางเงื่อนไขแบบดั่งเดิม ก็เพราะว่าผมอยากจะนำเสนอการประยุกต์ใช้แนวคิดดังกล่าว ไม่ว่าจะเป็นการศึกษา การตลาด รวมไปถึงการปรับหรือพัฒนานิสัยของตนเอง แต่ก่อนอื่นเลย ทุกท่านต้องรู้ว่า การวางเงื่อนไข (Conditioning) คือการใช้วิธีการบางอย่างเพื่อทำให้บุคคลหรือสัตว์แสดงพฤติกรรมอย่างใดอย่างหนึ่งออกมา กล่าวคือ เป็นการที่เราใช้วิธีการต่าง ๆ เพื่อให้เป้าหมายแสดงพฤติกรรมเป็นไปตามที่เราต้องการ หลายคนอาจจะคิดว่าเจ้าของทฤษฎีการวางเงื่อนไขแบบดั่งเดิม...

ขับเคลื่อนโดย Blogger